ΜΟΥΣΕΙΟ ΤΥΠΟΓΡΑΦΙΑΣ: Η "DISNEYLAND" ΤΩΝ ΧΑΝΙΩΝ

Την πρώτη φορά που πέρασα την πόρτα του Μουσείου Τυπογραφίας, με "χτύπησε" κατευθείαν η γνώριμη μυρωδιά του χαρτιού & του μελανιού. Από τότε, έχω περάσει εκατοντάδες φορές αυτή την πόρτα και το συναίσθημα είναι πάντα ίδιο: δέος.

Ίσως φταίει η ιδιότητά μου -θεωρώ πως για κάθε δημοσιογράφο, ιδιαίτερα τους "εφημεριδάκιες" - το Μουσείο Τυπογραφίας στο βιοτεχνικό πάρκο των Χανίων, είναι μια λαμπερή Disneyland που σε καλεί να χαθείς με τις ώρες ανάμεσα σε εκθέματα, συλλογές και μηχανήματα.

Ίσως φταίει που εδώ, θέλοντας και μη, κάνεις ένα ταξίδι στο παρελθόν και συνειδητοποιείς -χειροπιαστά και όχι από διηγήσεις- την σημασία μιας εφεύρεσης, που σήμερα θεωρούμε απόλυτα δεδομένης, και που χωρίς αυτήν όλα θα ήταν πολύ πολύ διαφορετικά.

Αν στον ρου της ιστορίας μπορούμε να ξεχωρίσουμε τις στιγμές που πραγματικά άλλαξαν τον κόσμο, τότε μια από αυτές τις στιγμές θα ήταν αναμφίβολα η εφεύρεση του Γουτεμβέργιου. Αυτός ο αμφιλεγόμενος και πείσμων Γερμανός, έδωσε όλες του τις οικονομίες, δανείστηκε μέχρις εσχάτων, και δεν σταμάτησε να προσπαθεί για περισσότερα από 20 χρόνια να δημιουργήσει ένα μηχάνημα που θα έφερνε την γνώση στα χέρια των πολλών. Σαν άλλος Προμηθέας, τόλμησε και τελικά τα κατάφερε, να κάνει κάτι τόσο απλό, και συνάμα τόσο πολύπλοκο: να τυπώσει βιβλία. Να μετουσιώσει την ανθρώπινη σκέψη και λόγο σε αντίτυπα, προσιτά -ή τουλάχιστον στην εποχή του προσιτότερα- από τα οικονομικά απλησίαστα χειρόγραφα των αντιγραφέων.

Ένα μουσείο διαφορετικό και μοναδικό!

Το Μουσείο Τυπογραφίας στα Χανιά, είναι το μοναδικό που υπάρχει στην Ελλάδα και είναι τόσο διαφορετικό από τα συμβατικά μουσεία, όσο και η τέχνη που παρουσιάζει: η Τυπογραφία. Μικροί και μεγάλοι επισκέπτες καλούνται να αγγίξουν τα εκθέματα και να συμμετέχουν ενεργά στις ξεναγήσεις. Με άλλα λόγια, όλοι οι επισκέπτες γίνονται για λίγο ...τυπογράφοι, "λερώνονται" με μελάνια και τυπώνουν σε αυθεντικά μηχανήματα του 19ου αιώνα!

Κάθε βήμα στο Μουσείο, είναι και ένα βήμα στην ιστορία της Τυπογραφίας, από τη γέννησή της μέχρι και στις μέρες μας, αλλά και μια ενδελεχής ματιά στην ανθρώπινη προσπάθεια να διαφυλάξει με κάθε τρόπο τη γνώση. Περίτεχνα μαντεμένια τυπογραφικά πιεστήρια, αυτόματα τυπογραφικά πιεστήρια των αρχών του 20ου αιώνα, η ...ναυαρχίδα των αλλαγών όσον αφορά στο τύπωμα, μια original heildelberg και μια πιο ...παραγκωνισμένη τσεχοσλοβάκικη grafopress. Και από την άλλη πάγκοι στοιχειοθεσίας για "στήσιμο" της σελίδας στο χέρι, λινοτυπικές μηχανές -με αποκορύφωμα μια linotype με τετραπλό μαγκαζίνο, μηχάνημα μονοτυπίας και ένα σωρό ακόμα...

Και φυσικά, εδώ φιλοξενείται και κάθε τεχνική που σχετίζεται με την τυπογραφία: λιθογραφία, βιβλιοδεσία, ξυλογραφία, χαλκογραφία, offset, βιομηχανική παραγωγή χαρτιού, και άλλα που ίσως ακούγονται άγνωστα και παράξενα, αλλά που στην πραγματικότητα συναντάμε κάθε μέρα χωρίς -πολλές φορές- να το συνειδητοποιούμε.

Εκτός όμως από τα βαριά μηχανήματα εδώ υπάρχουν και μόνιμες εκθέσεις που συγκλονίζουν και εξαιτίας του περιεχομένου τους και εξαιτίας της σύλληψης και δημιουργίας τους. Στις επάνω αίθουσες του Μουσείου Τυπογραφίας φιλοξενείται η έκθεση της ιστορίας της γραφής, έκθεση που έχει δημιουργήσει ο τυπογράφος & καλλιτέχνης Αντώνης Παπαντωνόπουλος, και η οποία είχε πρωτοπαρουσιαστεί στην Πάτρα το 2006, όταν η Πάτρα ήταν πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης. Η έκθεση αυτή "στεγάζεται" πλέον μόνιμα στο Μουσείο Τυπογραφίας και αποτελεί πόλο έλξης των επισκεπτών. Μέσα από 40 ταμπλό, ο καλλιτέχνης παρουσιάζει τις διάφορες "γραφές" από την αρχή τους -τις βραχογραφίες- και φτάνει μέχρι και τις μέρες μας, στα pc! Εκείνο που είναι συγκλονιστικά "φρέσκο" και πρωτότυπο στην συγκεκριμένη έκθεση, είναι τα εικαστικά θέματα που συνοδεύουν την κάθε γραφή, εικαστικά φτιαγμένα με αντικείμενα της καθημερινότητας, που κάνουν τους επισκέπτες να παραμένουν στον όροφο για ώρες, παρατηρώντας τα.

Επίσης, εδώ θα βρείτε και μια ιδιαίτερη έκθεση με σπάνιες εκδόσεις, οι περισσότερες δωρεά Χανιώτη, από παλιά ενετική οικογένεια, του Κώστα Τζωρτζάκη. Φανταστείτε πως βρίσκεστε σε απόσταση αναπνοής από βιβλία που τυπώθηκαν μερικά μόνο χρόνια μετά την Βίβλο του Γουτεμβέργιου. Φανταστείτε πως έχετε μπροστά σας βιβλία των οποίων δεν είναι συναρπαστικό μόνο το περιεχόμενο, αλλά και το εξώφυλλο και οι ράχες. Βιβλία με εξώφυλλα φτιαγμένα από άλλα -παλιότερα βιβλία- αφού το χαρτί εκείνη την εποχή ήταν πολυτέλεια και δεν το σπαταλούσαν, αλλά το "ανακύκλωναν". Μια αίθουσα μαγική για τους λάτρεις των βιβλίων, μια αίθουσα που "μυρίζει" παλιό χαρτί και ταξιδεύει το μυαλό του επισκέπτη σε ιστορίες όπως το "όνομα του ρόδου" και άλλα μεσαιωνικά παραμύθια.

Υποψήφιο για Ευρωπαϊκό Μουσείο 2016, μέλος του Συνδέσμου Ευρωπαϊκών Μουσείων Τυπογραφίας (AEPM)

Τόσο η οργάνωση του Μουσείου Τυπογραφίας, όσο και τα πολιτιστικά του δρώμενα, οι οργανωμένες ξεναγήσεις, τα σύγχρονα εκπαιδευτικά προγράμματα και γενικότερα η παρουσία του ως Μουσείο, του έφερε φέτος την εξαιρετικά τιμητική υποψηφιότητα για ευρωπαϊκό μουσείο της χρονιάς 2016! Επίσης, το Μουσείο Τυπογραφίας στα Χανιά, είναι μέλος του Συνδέσμου Ευρωπαϊκών Μουσείων Τυπογραφίας (AEPM) και τον Μάιο του 2017 θα φιλοξενήσει το Διεθνές Συνέδριο του Συνδέσμου Ευρωπαϊκών Μουσείων Τυπογραφίας (AEPM), με συμμετέχοντες συνέδρους από κάθε γωνιά του πλανήτη.

Εμπνευστής και δημιουργός του Μουσείου Τυπογραφίας -διότι πάντα πίσω από τα πράγματα, υπάρχουν λαμπεροί άνθρωποι με πείσμα, ενέργεια και φαντασία- είναι ο Γιάννης Γαρεδάκης, που μαζί με τη γυναίκα του Ελένη, οραματίστηκαν και με προσωπικό μόχθο και αγώνα κατάφεραν τελικά να φτιάξουν τον μοναδικό αυτό χώρο, ο οποίος τα τελευταία χρόνια, λειτουργεί και ως πολυχώρος πολιτισμού.

Δράσεις πολιτισμού στο φιλόξενο αμφιθέατρο

Στο φιλόξενο αμφιθέατρο του Μουσείου οργανώνονται συχνότατα μουσικές παραστάσεις, θεατρικές παραστάσεις, συνέδρια, παρουσιάσεις βιβλίων & ένας διεθνής διαγωνισμός αφίσας με θέμα την τυπογραφία που "τρέχει" κάθε χρόνο και αφορά καλλιτέχνες, αλλά και ερασιτέχνες των σύγχρονων γραφικών τεχνών, εικαστικούς, κλπ.

Η Μάρω Θεοδωράκη, ο Κώστας Λειβαδάς, ο Νίκος Αλεξίου, ο Νίκος Νίκας, ο Λουδοβίκος των Ανωγείων, η Μάνια Παπαδημητρίου, ο Τάκης Χρυσικάκος, η Μαρινέλλα Βλαχάκη είναι μερικοί μόνο από τους φίλους του Μουσείου, που έχουν περάσει τον τελευταίο καιρό από το αμφιθέατρο του. Και είναι σημαντικό πως σε καιρούς κρίσης, και με τον πολιτισμό και την παιδεία να πλήττονται από την οικονομική αιμορραγία της χώρας, το Μουσείο Τυπογραφίας προσπαθεί -και μέχρι σήμερα καταφέρνει- να παραμένει “ζωντανό” και να εξελίσσεται συνεχώς, όπως ακριβώς η Τέχνη που παρουσιάζει, η Τυπογραφία.

Για εικονική περιήγηση στο Μουσείο, για τις ώρες και ημέρες των επισκέψεων, για ενημέρωση για τις εκδηλώσεις & για κάθε τυχόν απορία σας πληκτρολογήστε: www.typography-museum.gr

8

6

4

0

.

#Greece #Chania